برگه های نوشته شده با خودکار: در آرشیوهای ارمنستان اسناد اصل وجود ندارند

نویسندگان: عثمان ساغیرلی و جمیل ییلدیز

منبع: روزنامه ترکیه

برای دیدار از اسناد آرشیوهای ارمنستان که لابی ارمنی از آنها به عنوان منبع یاد می کند و نمایندگان پارلمانهای خارجی را تحت تأثیر خود قرار می دهد و ترکیه نیز می گوید "هیچگاه این اسناد را جدی نمی گیریم و خواهان بررسی علمی موضوع از سوی محققان هستیم" لحظه شماری می کنیم.

با وجود آنکه وزارتخارجه ارمنستان به درخواستمان روی خوش نشان نداد اما ما باز هم امیدواریم. در حالی که مقدمات برپایی مراسم ۲۴ آوریل در ارمنستان در حال آغاز است از وزارت امور خارجه ارمنستان تماس گرفته می شود و یکی از مسئولان آن وزارت خارجه به ما می گوید: "اجازه بازدید از آرشیوها را دارید. فعالیتهایتان در آنجا در چارچوب دستورات مسئولان ذیربط آنجا خواهد بود."

اکنون در مرکز اسناد ارمنستان در ایروان هستیم. ساختمانی دو طبقه و نمای سنگی که در ورودی آن و در تبلیغات یک نمایشگاه عکاسی کاریکاتورهای تحقیر آمیز درباره ترک‌ها آزارمان می دهد. اهمیتی نمی دهیم و پروفسور سونیا میرزویان معاون مدیر مرکز اسناد ملی ارمنستان برای استقبال از ما پایین می آید و با ذکر اینکه "بخش مربوط به شما در طبقه دوم است" خواستار آن می شود که دنبال وی راه بیفتیم.

وارد یک اتاق ۶۰ متر مربعی می شویم. اتاقی پر از دفاتر مختلف، تصاویر، نقشه‌ها و کتابها.

بعد از مدتی آماتونی ویرابیان مدیر موزه به پیشوازمان آمده و می گوید: "شما اولین روزنامه نگاران ترک در اینجا هستید. به شما تبریک می گویم."

از چپ به راست شروع به توضیح دادن می کند: "این اسناد حاوی تک تک اسامی افراد کشته شده در ۷۵۰ روستای ترکیه است. این برگه‌ها متعلق به ارزروم، اینها متعلق به موش و اینها نیز متعلق به وان است. ۱۲ هزار برگه اینچنینی داریم. "

و بعد از آن نیز بدون آنکه فرصت سئوالی را به ما بدهد به صورت سلسله وار هر جمله‌ای که به فکرش می رسد را ردیف می کند.

در یک فرصت می گوییم: اسناد اصل ندارید؟ می گوید: "اینها اسناد اصل هستند." به وی می گوییم اسناد با خودکار نوشته شده اند و برگه‌ها نیز زردی یک سند ۹۵ ساله را ندارند. مدیر مکان با ذکر اینکه "برگه‌ها اصیل هستند" از کنار موضوع می گذرد.

از ویرابیان می پرسیم "غیر از ارمنستان از کدام کشورها سند جمع آوری کرده اید؟" وی می گوید: "این اسناد متعلق به سربازان روسی است. اسنادی را نیز از روشنفکران ارمنی و روزنامه نگاران انگلیسی جمع آوری کرده ایم. ببینید به عنوان مثال این عکس در شیخ آلان از توابع موش توسط سربازان روسی گرفته شده است. اینها تصاویر ارمنیان کشته شده در آنجاست."

در بین اسناد تنها یک برگه از دولت عثمانی به چشم می خورد. می پرسیم: "توانستید این سند را بخوانید؟ این سند را برعکس گذاشته اید. می دانید که در این برگه چه نوشته شده است؟"

مدیر موزه در پاسخ می گوید: "متأسفانه برگه را برعکس گذاشته ایم. دولت عثمانی در اکتبر ۱۹۱۵ این فرمان را آماده کرده و تمام جهان اسلام را به جهاد دعوت کرده است. اما به دلیل آنکه زبان عثمانی را بلد نیستیم برخی اطلاعاتمان اشتباه است."

می پرسیم: "این برگه را در کجا به ترجمه سپرده اید؟" و پاسخ می شنویم: "مترجم داریم."

بار دیگر می گوییم که اسناد نشان داده شده اصل نیستند و خواهان برگه‌های اوریژینال هستیم. با این سخنمان در بخش دیگری از اتاق کتاب حجیمی را شامل اسنادی متفاوت نشانمان می دهند و روی این برگه‌ها عدد ۱.۵ میلیون که با ارقام امروزین نشوته شده است توجهمان را جلب می کند. مشخص است که بعدها تنظیم شده است.سونیا –معاون مدیر مرکز- چند کتاب دیگر را می آورد. به گفته خودشان، مجموعه‌ای از اسنادی است که روسها تهیه کرده اند. اما جالب است که زبان اسناد روسها ارمنی است!

از مدیر و معاون وی می پرسیم: "این برگه‌ها را چه کسانی تنظیم کرده اند؟"

هر دو باهم پاسخ می دهند: "بعد از پایان جنگ و در سال ۱۹۱۹، روشنفکران ارمنی نشستی برپا می کنند و تشکیل یک کمیسیون می دهند.در آن کمیسیون در کنار آمار کشتگان، خسارات اقتصادی را نیز مورد بررسی قرار می دهند. مثلا در این بخش مقادیر خسارات مربوط به منازل، مبلمان، البسه، اشیاء قیمتی، مواد غذایی و حیوانات اهلی در ارزروم نوشته شده است. خسارات وارد شده به روبل روسیه نوشته شده است. در پایان آن نیز آمار کشتگان ارمنی در مناطق مختلف نوشته شده است. "

به گفته ویرابیان مدیر اسناد ملی ارمنستان، ۵۰۰ کتاب از صعب العبور‌ترین نقاط ترکیه از روستای گوپ در موش گرفته تا ارچیش در وان و هینیس در ارضروم جمع آوری شده است. در بین مناطق مورد ادعا در مورد نسل کشی، نخجوان، باکو و تفلیس نیز به چشم می خورد. ویرابیان در این زمینه می گوید: "اسناد مربوط به تفلیس از افراد جان به در برده تهیه شده است. در این اسناد، خاطرات افراد جان به در برده نوشته شده است. مثلن این برگه‌ها متعلق به شخصی ارمنی است که برادران خود را از دست داده و خود نجات یافته است. کتاب تفلیس مربوط به زندگی ۵۰۰ خانوار ارمنی تفلیسی است."

در این اثنا نور فلاشها اطرافمان را روشن می کند. برمی گردیم و خانمی را می بینیم که از زوایای مختلف از ما عکس می گیرد. همانند متهمانی که پلیسها در حین ارتکاب جرم آنها را می بینند. به شوخی می گوییم: "ما به عکس خیلی اهمیت می دهیم.شما بگویید چگونه بایستیم تا آنطور ژست بگیریم.تیپ ما را به هم نزن!"

مدیر مجموعه با هوشیاری می گوید: "ما عکس اولین‌ها را می گیریم و در سایتمان منتشر می کنیم. "

در آنجا درباره بسیاری از موضوعات صحبت می کنیم. در اکثر موارد پاسخها قانع کننده نیست.

به غیر از اسناد چاپی، بخش اعظم اسناد خطی با خودکار نوشته شده است. در حالی که اولین تاریخ استفاده از خودکار به سال ۱۹۴۳ برمی گردد. این به خوبی نشان می دهد که اسناد واقعی نیستند و بعدها نوشته شده اند.

امکان اینکه ارمنستان اسناد متعلق به خود را داشته باشد ناممکن است. چرا که در آن تاریخ دولتی به نام ارمنستان وجود نداشته است. دولت ارمنستان در سالهای ۱۹۲۰-۱۹۲۱ پایه گذاری شد و اندک مدتی بعد از آن از سوی شوروی اشغال می شود. پیش از آن نیز ارمنیان اینجا تحت حمایت روسیه زندگی می کردند.

بخش بزرگی از آنچه که به عنوان اسناد به ما نشان داده می شود منابع انگلیسی، روسی و فرانسوی است. منابع انگلیسی چاپی است و منابع روسی نیز به زبان ارمنی نگاشته شده است. اگر این اسناد توسط روسها نوشته شده است چرا به زبان ارمنی و نه به زبان روسی نوشته شده اند؟

گفته می شود تصاویر قتل عام توسط سربازان روسیه و روزنامه نگاران انگلیسی ثبت شده اند. سربازان روسیه در بین ارمنی‌ها چه می کنند؟ آیا اتهامات درج شده در اسناد عثمانی مبنی بر اینکه ارمنیان در مقابل عثمانی جبهه جنگ ایجاد کرده اند نمی تواند قابل قبول باشد؟ لباسهای نظامی و سلاحهای ارمنی‌ها در این تصاویر نشاندهنده چیست؟ ضمن آنکه با این تفاسیر، آیا احتمال آنکه افراد کشته شده ترک باشند وجود ندارد؟

تنها سند ادعایی مربوط به دولت عثمانی که به صورت چاپی است را نشان ما دادند. مدیر مرکز اسناد می گوید این مربوط به فرمان شاه عثمانی است و افراد ذیربط دیگر هم به ما گفتند که این مربوط فرمان جهاد از سوی شیخ سلیمان است. آنها فراموش کرده اند که فرمانهای حکومتی نوشته شده توسط شاه عثمانی در کاغذهای بخصوص نگاشته شده و دارای توغراهای سلطنتی (مهر ویژه ) است. همچنین این سند به صورت وارونه گذاشته شده بود!

ارقام ادعایی ارامنه درباره اینکه "۱.۵ میلیون ارمنی کشته شدند و یک میلیون نیز آواره شدند" با واقعیتها همخوانی ندارد. چرا که در آنزمان در مرزهای جغرافیایی کنونی ترکیه در مجموع ۱۰ میلیون نفر زندگی می کردند. آرشیوهای ترکها در آن تاریخ جمعیت ارامنه را ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر ذکر کرده اند.

از سال ۱۰۱۸ تا کنون:

وقتی به تاریخ به صورت کرونولوژیک می نگریم از سال ۱۰۱۸ تا کنون ارمنی‌ها ۴۷ واقعه سیاسی، ۴۸ ترور (۵ قتل عام و ۴۳ سوء قصد)، ۱۳ عصیان، ۱۲ واقعه علمی، ۱۶ واقعه فرهنگی، ۵ واقعه دینی و یک واقعه تجاری را [در مرزهای عثمانی و ترکیه] به وجود آورده اند. این وقایع یا به صورت مستقیم یا بصورت غیرمستقیم از سوی ارمنیها به سود خود و به ضرر عثمانی به وجود آورده شده است. در اثر این وقایع ترکیه و مردم ترک خسارتهای فراوانی را متحمل شده اند. ادعاهای موجود در فیلمهای تبلیغاتی تهیه شده با بودجه ۹۳۰ میلیون دلاری و ۲۷۸ کتاب نوشته شده توسط نویسندگان ارمنی تبار در کشورهای مختلف هنوز هم انتظار اثبات را می کشند.

به هنگام دیدار از مرکز اسناد، مدیر مجموعه در یک لحظه از ما اجازه می خواهد و می گوید : "وزیر کابینه تشریف آورده است." وزیری که می بینیم همان وزیر دیاسپورا است. هرانوش هاکوبیان. پیش از ورودمان به ارمنستان برای مصاحبه با وی به صورت مکتوب تقاضایی را تقدیم کرده بودیم و در بدو ورود نیز تقاضایمان را دوباره مطرح کرده بودیم. و وی به آنجا آمده بود. در حالی که ۵ روز منتظر جواب بودیم شخص وزیر به آنجا امده بود و ما نیز سئوالهایمان به صورت ردیف شده می پرسیم:

عثمان ساغیرلی: جناب وزیر، من از ترکیه می آیم. چند سئوال از شما داشتم. پروتکلها [موافقتنامه‌های عادی سازی روابط ترکیه - ارمنستان] به تعلیق درآمد [از سوی ارمنستان]. بعد از این چه خواهد شد؟

هرانوش هاکوبیان: رؤسای جمهور دو کشور هرآنچه که باید باشد را گفته اند.

ع.س: در مورد سیر آینده روابط چه نظری دارید؟

ه.ه: ارمنستان تنها پروتکلها را به حالت تعلیق درآورده است. امضا پس گرفته نشده است. منتظر مذاکرات با ترکیه هستیم و خواهان ادامه روابط دوجانبه می باشیم.

ع.س: امید به صلح دارید؟

ه.ه: ما با رفتارمان این را نشان داده ایم. منتظریم ببینیم طرف مقابل چه رفتاری نشان می دهد.

ع.س: بعد از این چشم انتظار چه چیزی هستید؟

ه.ه: این برمی گردد به قدمهایی که شما [ترکیه] برخواهید داشت. مسائل ما تغییری نکرده است. انتظار ما ادامه تمامی روابط بدون هیچ پیش شرطی است.

ع.س: برگه‌ها و اسناد ادعایی شما درباره نسل کشی و قتل عام اینهاست؟ آیا اسناد دیگری نیز هست؟

ه.ه: اسناد بسیار زیادی وجود دارد!

ع.س: یکی دو سند اوریجینال به ما نشان می دهید؟ خیلی کنجکاو هستیم. چرا که در ترکیه مرتبا این موضوعات پیش کشیده می شوند.

ه.ه: در این مرحله دیگر صحبت کردن درباره اسناد چندان منطقی و درست نیست. تمامی دنیا می داند که چه شده است!

ع.س: آیا اینها تمام اسنادیست که می خواستید به ما نشان بدهید؟

ه.ه: این اسناد از سوی مجالس سوئیس، آمریکا، فرانسه، سوئد، انگلستان و آلمان برسمیت شناخته شده اند. دیگر چگونه اثباتی را می خواهید؟

ع.س: بسیاری از این اسناد بعدها نوشته شده اند. آنهم با خودکار. اگر سندی اصل و اریجینال وجود دارد آیا کمک می کنید تا ما آنها را در جامعه ترکیه مطرح کنیم؟

ه.ه: آقای محترم، بروید به روسیه، بروید به انگلستان. آنجا اصل اسناد موجود است.

عثمان ساغیرلی: یعنی آیا می گویید اسناد موجود در اینجا اصل نیستند؟

هرانوش هاکوپیان: فکر می کنم به اندازه کافی صحبت کرده باشم...!

منبع: سایت ترکیش فوروم

ترجمه از: وبلاگ ترجمه اخبار ترکیه

لطفا به هنگام بهره گیری از مطالب وبلاگ به منبع آن اشاره کنیم. کپی رایت را محترم بشماریم!

لینک خبر در بالاترین