پرونده ارگنه کن یک پرونده پیچیده است که از نزدیک ده سال قبل با اعترافات یک روزنامه نگار کلید خورد.
تونجای گؤنی یک روزنامه نگار بود که زمانی در روزنامه های اسلامگرا کار می کرد و اکنون به عنوان خاخام یهودی در کانادا زندگی می کند.
نام ارگنه کن در ترکی به معنای روز نو یا نوروز است. این نام اولین بار در سال 1997 دربرنامه "چهل دقیقه" کانال شو تی وی توسط جان دوندار و جلال کازداغلی مطرح شد.
تونجای گؤنی در اول مارس 2001 از سوی پلیس بازداشت شد و اعترافات بسیار تکان دهنده ای انجام داد که اگر واقعیت داشت می توانست ارکان یک نظام را به خطر بیاندازد.
طبق اعترافات وی، بسیاری از افسران رده بالای ارتش ترکیه که رکن اصلی لائیسیته در ترکیه را تشکیل می دهند در نظر داشتند کودتایی را علیه دولت انجام دهند.
بعدها از این اعترافات استفاده شد و دولت حزب عدالت و توسعه اعتقاد دارد که قرار بوده است این گروه، دولت نزدیک به اسلامگرایان را ساقط کنند.
نام ارگنه کن به حدی بالا گرفت که برای اولین بار ژنرالهای سابق ارتش ترکیه و سرلشکران و سپهبدهای ارتش ترکیه نیز در مظان اتهام قرار گرفته و بازداشت شدند. امری که در تاریخ ترکیه بی سابقه است. در حالی که اکثر سایتهای فارسی دولت ترکیه را دولتی تماما در دست ارتش آن کشور می خوانند ارتش در این قضیه سکوت کرده و گفته است به جدایی سیستم قضایی از سیستم نظامی اعتقاد دارد.
علاوه بر ارتش، افراد متنفذ دولتهای سابق، رهبران برخی احزاب، روزنامه نگاران بسیار مشهور ترکیه، برخی از سرمایه داران نیز دستگیر شدند. پرونده به قدری پیچیده شد که نام ارگنه کن در مسائل کشورهای دیگر از جمله آذربایجان، جمهوری ترک قبرس شمالی، ایران و غیره نیز داخل شد! به طوری که در ادعایی جالب، روزنامه اسلامگرای طرف؛ قتل دکتر فروهر و همسرش را نیز به گروه ارگنه کن نسبت داد.
اما امروز شبکه تلویزیونی استار نواری را پخش کرد که در آن تونجای گؤنی اعتراف کننده اصلی ارگنه کن تحت شکنجه شدید مجبور می شود حرف بزند و مشخص می شود اعترافات وی تحت فشار و شکنجه و تهدید و ارعاب بوده است.
در ایران نیز خبرگزاری های ایرانی از ارگنه کن به عنوان یک عامل کودتا علیه دولت اسلامگرای اردوغان نام برده شده است.
حال که مشخص شده اعترافات تونجای گؤنی تحت شکنجه صورت گرفته است باید دید حزب عدالت و توسعه چه نظری درباره این پرونده خواهد داشت.
پرونده ارگنه کن در برخی زمانها به طرز عجیبی تغییر پیدا کرد و برخی از نویسندگان منتقد به این قضیه بلافاصله بعد از چند روز از حضور در تلویزیون، به همکاری با آن گروه متهم شدند. اوغور دوندار مجری موفق شبکه استار که برنامه خبری وی بیشترین بیننده را در ترکیه دارد از منتقدان ملایم پرونده ارگنه کن بوده است. بعد از مدتی با استناد به شهادت افراد بی نام و نشان، وی را هم در قضیه ارگنه کن داخل کردند و حتی در مورد ارتباطات وی و همسرش نیز مطلب نوشتند و آنرا وارد پرونده کردند که باعث عصیان این مجری تلویزیون شد.
البته یک چیزی را هم نباید از نظر دور داشت و آن هم سطح دموکراسی در ترکیه است. تونجای گؤنی که یک به اصطلاح کودتاگر فراری است در تلویزیون دولتی ترکیه (TRT) به صورت مستقیم در برنامه ای شرکت می کند و پلیس ترکیه را متهم می کند که تحت فشار از وی اعتراف گرفته اند.
از سوی دیگر چندین سال است که در صورت بدرفتاری پلیس، متهمان می توانند به دادگاههای ترکیه و دادگاه اروپا شکایت کنند و در برخی اوقات نیز این افراد برنده دعوای حقوقی شده و خسارت هم دریافت می کنند!
تسامح ارتش ترکیه نیز در برابر دستگیری منتسبین نظامی رده بالای ترکیه در نوع خود جالب توجه بود و نشان از این دارد که در ساختار کنونی حکومت ترکیه؛ ارتش و دولت جایگاه مستقل خود را دارند.
کشور ترکیه کشور عجیبی است!
پی نوشت: برای درک دیدگاه خبرگزاری های ایران در زمینه این پرونده کلیک کنید
0 کامنت:
ارسال نظر